|
DE VIJFDE OORLOG Met het ingaan van het staakt-het-vuren in het strijdperk in Libanon is de eerste fase van de Vijfde Oorlog die Israël voert, beëindigd: de vier eerdere conflicten speelden in de vorige eeuw. De eerste oorlog brak uit nadat de onafhankelijkheid was uitgeroepen (1948), de tweede heet het Suez - conflict over de geheime afspraken tussen Engeland, Frankrijk en Israël inzake het heroveren van de kanaalzone (1956) na de nationalisatie van Nasser, de derde noemen we de Zesdaagse Oorlog (1967), de vierde heet de Oktoberoorlog (1973) waaraan nog velen levendige herinneringen hebben vanwege de autoloze zondagen. We laten oorzaken, aanleidingen en gevolgen van de 20e -eeuwse conflicten maar even terzijde, maar houden wél vol, dat de Vijfde Oorlog de onbetaalde rekening is van conflict III dat eindigde met de Israëlische bezetting van de Sinaï, de West Bank en de Hoogvlakte van Golan (Syrië). Jean-Paul Sartre zei in 1967:’Ze gaan daar nooit meer weg’, en we moeten spijtig genoeg vaststellen dat hij grotendeels gelijk heeft gekregen. Ook al heeft Israël Sinaï teruggegeven aan Egypte en de Gaza-strip overgedragen aan de Palestijnse Autoriteit, de militaire en economische controle over Gaza berust in feite bij Tel Aviv. De Vijfde Oorlog kent twee tonelen: Gaza en heel Libanon. Pacifisten staan in een eenmaal uitgebroken oorlog vaak met lege handen, omdat hun kracht aantoonbaar in de preventieve sfeer ligt: conflictvermijding op basis van analyse van belangen van elkaar bestrijdende groepen en door de training met niet- gewelddadige strijdmiddelen. Ook in WO II konden pacifisten in de bezette gebieden alleen maar weigeren geweld te gebruiken door het kiezen van specifieke verzetsvormen (non-coöperatie, lijdelijke weerstand, clandestiene publicaties of door te vluchten) of door de handen in de schoot te leggen en betere tijden af te wachten. Het laatste veroorzaakte machteloosheid en frustratie, het eerste bracht handhaving van het principe van non-participatie in oorlogsgeweld mee. Ook dat sluit overigens morele dilemma’s niet uit. Vrede Nu Geweldloze Israëliërs hebben het dubbel moeilijk. Hun wordt verweten dat ze met lede ogen aanzien dat er aanslagen plaatsvinden met veelal bloedige gevolgen en ze krijgen het op hun brood dat ze zich niet inzetten voor de handhaving van de staat. In het recent uitgebroken conflict rondom de gekidnapte soldaten was de positie van de pacifistische beweging in Israël VREDE NU allerminst te benijden. Zij kon pas in de tweede week van augustus deelnemen aan een publieke manifestatie in Israël, toen de internationale diplomatie ruimte kreeg voor een bestand, aangezien geen van de strijdende partijen erin slaagde de tegenstander uit te schakelen. Pacifisten konden bij het hoog oplopen van het conflict aanvankelijk alleen maar pleiten voor indamming van het geweld. Het disproportioneel reageren op de kidnapping van Israëlische soldaten wijst erop, dat de blauwdrukken voor het bombarderen van Beiroet en Tyrus allang klaar lagen. De ontvoeringen vormden slechts een aanleiding tot de eerste fase van de Vijfde Oorlog. Washington ziet de aanval op de Hezbollah in Zuid-Libanon en in Beiroet als een onderdeel van War on Terrorism. Vandaar dat in de weken na 12 juli 2006 er weinig uit de VS werd vernomen op het terrein van overleg tussen partijen. Bush en Blair konden de aandacht van de mislukking van hun Irak politiek ook een beetje afleiden. Daar lijkt een burgeroorlog nauwelijks meer te vermijden. Een bewijs voor de stelling dat Amerika wel de oorlog kon winnen, maar niet de vrede. Moeten we blij zijn met het bestand? Iedere opiniemaker spreekt over een wankele afspraak. Israël wacht op de komst van de 30.000 vredeshandhavende militairen: 15.000 uit de NATO en 15.000 uit Libanon. De Hezbollah hoeft niet ontwapend te worden. Israël zal naar verwacht ingrijpen in Zuid-Libanon, zodra het dat nodig acht. Zolang aan de Palestijnen geen nationaal tehuis wordt gegund, krijgen radicale groepen de kans zich politiek te manifesteren en zich te bewapenen. De middengroepen in Israël en de omliggende landen zullen hun invloed moeten doen gelden. Uitbreiding van het conflict naar Syrië, Iran en Saoedi-Arabië zou de wereld in een onoverzichtelijke situatie storten. Olietekorten zullen het Westen, de VS, China en Japan dan in een crisis doen belanden die jaren zal duren. Taboe Wij politiekpacifisten doen er bij alle uitbarstingen van gewelddadigheid goed aan, aandacht te vragen voor een taboe in de wereld van politiek en diplomatie. Men heeft daar wel de mond vol over de noodzaak tot non-proliferatie van atoomwapens: Iran is nu de zwarte piet in de ogen van de kernwapenbezittende landen, maar over de noodzaak tot indamming van research en fabricage van de zogeheten conventionele wapens hoor je vrijwel nooit iets. De enige die in ons land nog wel eens het vizier op de realiteit opent, is Ko Colijn in Vrij Nederland. De beheersing van die wapenproductie is onbespreekbaar, aangezien die in tal van staten een economische factor van betekenis is (VS, China, GOS). Het is te hopen dat de tweede fase in de Vijfde Oorlog uitblijft. Tot nu toe zijn vanaf 12 juli 2006 in totaal 1250 slachtoffers geteld. Was de Veiligheidsraad alerter geweest, dan zouden er minder mensenlevens te betreuren zijn geweest. Geweld is het laatste middel der radicalen. Amsterdam, 14 augustus 2006 Fries de Vries |